Yeni başlayanlar ve profesyoneller için Japon mumlar: Japon mumlarıyla finansal piyasalarda grafik analizi (2025)

Japon mumlar, fiyat grafiklerini okumak ve analiz etmek için en popüler yöntemdir. Fiyat hareketlerini Japon mum formunda görmek oldukça anlaşılır olup, bu şekilde maksimum faydalı bilgiyi elde edebilirsiniz. Japon mum grafiği, yeni başlayanlardan profesyonellere ve İkili Opsiyonlar, Forex veya hisse senedi işlemleri yapan tüm yatırımcılara kadar herkese faydalıdır.

“Şamdan” grafiğinin oluşturulmasına dair ilk bahsedilen dönem 1700 yılına kadar uzanır – o zamanlar Japon pirinç tüccarı Homma Munehisa tarafından kullanılıyordu. 300 yıl sonra bu bilgiler, Steve Nison’un “Japanese Candlesticks. Graphical analysis of financial markets.” adlı kitabıyla “güncellenmiş” bir görünüme kavuştu. Bu makalede, Japon mum fiyat grafiklerini analiz etmeniz için gereken tüm önemli bilgileri aktarmaya çalışacağım.

Japon mumları nasıl doğru okunur ve anlaşılır: Japon mumları nedir?

Japon mumlarını doğru şekilde okumayı ve anlamayı öğrenmek için, öncelikle onların ne olduğunu ve hangi bilgileri içerdiğini bilmeniz gerekir.

Her bir Japon mumu, şu dört önemli bilgiyi taşır:

• Açılış fiyatı
• Maksimum fiyat değeri
• Minimum fiyat değeri
• Kapanış fiyatı

• Yükseliş mumu (fiyatın yükseldiği mum) – genellikle yeşil renklidir. Fiyat yükseldiğinde oluşur ve kapanış fiyatının açılış fiyatından yüksek olduğunu gösterir.
• Düşüş mumu (fiyatın düştüğü mum) – genellikle kırmızı renklidir ve mum oluşum dönemi boyunca fiyatın düştüğünü anlatır. Bu mumlarda açılış fiyatı, kapanış fiyatından yüksektir.

“Yükseliş” ve “Düşüş” mum isimleri, bu hayvanların piyasadaki etkisine benzetilir: boğa (bull), boynuzlarıyla fiyatı yukarı savururken; ayı (bear) ayakta durup ön patileriyle fiyatı “yere serer”.

Bu mumların çoğunlukta olduğu trendler de benzer şekilde adlandırılır:

• Yükseliş trendi (boğa trendi) – grafikte çoğunlukla yükseliş mumlarının görüldüğü piyasa durumu
• Düşüş trendi (ayı trendi) – grafikte yoğunlukla düşüş mumlarının görüldüğü piyasa durumu

Şimdi Japon mumlarımıza dönelim ve oluşum yöntemlerine daha yakından bakalım. Mumun gövdesi, açılış fiyatı ile kapanış fiyatı arasındaki bölümdür. Yukarıdaki ve aşağıdaki gölgeler (fitil, iğne vb. olarak da adlandırılır) – bu mumun oluşumu sırasında ulaşılmış maksimum ve minimum fiyat değerlerini gösterir.

Mumların gölgeleri olabilir ya da mum tamamen gövdeden de oluşabilir – bu durumda düşüş mumunda açılış fiyatı maksimum fiyat değerine (yükseliş mumunda ise minimum fiyata), kapanış fiyatı da minimum fiyata (yükseliş mumunda ise maksimum fiyata) denk gelir.

Ayrıca, Japon mumların hiç gövdesi olmadığı, sadece gölgelerden (fitillerden) oluştuğu durumlar da vardır – açılış fiyatı kapanış fiyatına eşittir. Bu mumlara Doji denir. Ama bu konuya biraz sonra döneceğiz. Şimdi yükseliş (boğa) Japon mumunun pratikte nasıl oluştuğuna bakalım:

Düşüş (ayı) Japon mumu da aynı şekilde oluşur; tek fark, bu mum oluşurken fiyatın aşağı yönlü hareket etmesidir – mum gövdesi, açılış fiyatı ile kapanış fiyatı arasındaki düşüşü gösterir:

Her bir mum, seçtiğiniz zaman dilimine (time frame) göre oluşur – yani mumun oluştuğu süre boyunca özet bilgiyi barındırır. Örneğin:

• Zaman dilimi M5 (5 dakikalık): Her Japon mum, 5 dakikalık sürecin özet bilgilerini içerir: 5 dakikanın başlama fiyatı, bu süre içindeki maksimum ve minimum değerler ve 5 dakikanın bitiş fiyatı.
• Zaman dilimi H1 (saatlik): 5 dakikalık dilimdeki mantıkla aynıdır, ancak her bir Japon mum bir saatlik periyodun özet bilgilerini barındırır.

Bu yöntemle, fiyat hareketleriyle ilgili en önemli bilgileri anında görebilirsiniz:

• Belirlenen zaman dilimi içinde fiyatın yükselip yükselmediğini veya düşüp düşmediğini net şekilde anlarsınız.
• İlgili periyodun maksimum ve minimum fiyat değerlerini görürsünüz.
• Japon mum formasyonlarını anlayarak, fiyat hareketinin nasıl gelişeceğini tahmin edebilir ve en kârlı işlem noktasını bulabilirsiniz.

Bunu sıradan bir çizgi grafikle yapmak çok daha zordur. Çizgi grafikler aynı fiyat hareketini gösterse de hızlı ve kolay analiz imkanı sunmaz:

Boşuna hayatınızı zorlaştırmaya gerek yok; “Japon mumları” grafik türüne geçerek fiyat hareketlerinden maksimum bilgiyi elde edebilirsiniz!

Japon mumlar grafikte nasıl doğru okunur

Başlangıçta tüm Japon mumlar nötr konumdadır ve sıradan bir yatay çizgi “-” gibi görünürler. Traderlar, mumun hangi yöne “destek” vereceğini kesin olarak bilemezler: boğalara mı ayılara mı yoksa “nötr” mü kalacak.

Piyasada boğalar daha fazlaysa, fiyat yukarı çıkar ve yükseliş mumu oluşur. Eğer ayılar baskınsa fiyat aşağı iner ve düşüş mumu oluşur.

Oluşan mum, belirli bir zaman aralığında boğaların mı yoksa ayıların mı kazandığının yansımasıdır.

Yükseliş mumları: Fiyatların yükseldiğini gösteren Japon mumlar

Grafikteki yükseliş mumları, belirli bir zaman dilimi içinde alıcıların (boğaların) piyasaya hakim olduğunu ve fiyatı yukarı taşıdıklarını gösterir. Alıcıların sayısı, satıcılara göre fazla oldukça mum gövdeleri daha büyük, gölgeler ise daha kısa veya hiç yoktur. Satıcıların oranı arttığında ise, küçük gövdeli ve uzun fitilli yükseliş mumları görmeye başlarsınız.

Birbiri ardına gelen birkaç güçlü yükseliş mumu (büyük gövdeli ve küçük gölgeli) piyasada istikrarı ve fiyatın daha da yukarı gidebileceğini gösterir. Bu yükseliş, ayılar ortaya çıkıp boğaların üstünlüğüne meydan okuyana kadar devam eder.

Japon mumları sayesinde, piyasada işleme girilecek noktaları tespit edebilir veya zayıf sinyalleri görüp işleme girmekten kaçınabilirsiniz. Örneğin, stratejiniz gereği bir düşüş işleme girmeyi planlıyorsanız ancak grafikte güçlü yükseliş mumları görüyorsanız, fiyat ivmesinin zayıflamasını beklemeniz ve ayıların dengeyi kendi lehlerine çevirmeye başladıkları noktada işleme girmeniz daha uygun olur.

Düşüş mumları: Fiyatların düştüğünü gösteren Japon mumlar

Düşüş mumları, piyasanın çoğunlukla satıcıların (ayıların) kontrolünde olduğunu ve fiyatın aşağı yönlü hareket ettiğini gösterir. Satıcıların sayısı, alıcılara oranla fazla oldukça düşüş daha güçlü olur – grafikte gövdeleri büyük ve gölgeleri kısa veya hiç olmayan kırmızı mumlar görürüz.

Alıcılar (boğalar) devreye girdikçe düşüş mumları da değişir – mum gövdesi küçülür, gölgeleri uzar. Birbiri ardına oluşan birkaç güçlü düşüş mumu, piyasada güçlü bir fiyat düşüşü momentumunu gösterir.

İşlem seçenekleri:

• Ağırlıklı olarak düşüş yönünde hareket ederek ana fiyat akışına katılmak için giriş noktaları ararız.
• Ayıların etkisinin zayıflamasını (küçük gövdeli ve büyük gölgeli kırmızı mumların oluşmaya başlaması) bekleyerek yükseliş yönünde fırsat arayabiliriz.

Japon mumların gölgeleri

Mum gövdesinin yanı sıra gölgelere de dikkat etmek gerekir – bunlar belirli bir zaman dilimi içindeki en yüksek ve en düşük fiyatların göstergeleridir. Japon mumların gölgeleri bazen daha da önemli olabilir.

Örneğin, küçük gövdeli ancak üst tarafta uzun gölgeli kırmızı bir mum (düşüş mumu) görüyorsanız, bu şu anlama gelir: Mumun oluşumu sırasında boğalar ağırlıktaymış (bu yüzden yukarıda uzun bir fitil var – fiyatı yukarıya itmişler), ancak mum kapanışına doğru ayılar baskın çıkmış ve yalnızca önceki konumu geri kazanmakla kalmamış, fiyatı aşağı yönde de baskılamışlar. Böyle mumlar, ayıların gücünü gösterir.

Eğer küçük gövdeli ve altında uzun gölgeli yeşil (yükseliş) bir mum görüyorsanız, durum tam tersidir: İlk başta ayılar baskınken mum kapanışına doğru boğalar piyasayı tamamen geri kazanmış ve yukarı hareketi pekiştirmiştir. Bu tür mumlar, güçlü yükseliş mumları olarak görülmelidir.

Belirsizlik mumları: Olası trend değişimine dair uyarı veren Japon mumlar

Belirsizlik mumları, “acele etmeyin ve piyasadan daha güçlü bir sinyal bekleyin” diyen mumlardır. Boğalar ile ayıların denk olduğu zamanlarda ortaya çıkar ve piyasanın hangi yöne gideceği net değildir. Ayrıca, bu mumlar zaman zaman yatay seyir (sideways) hareketinin habercisi olabilir.

Japon mumlar nasıl anlaşılır: Japon mumlarından alınan bilgilerin doğru okunması

Finans piyasalarındaki fiyat hareketleri, sürekli bir boğa ve ayı rekabetidir: Hangi taraf baskınsa, fiyat o yöne doğru hareket eder.

• Alıcılar (boğalar), satıcılardan (ayılar) fazlaysa fiyat yükselir. Bu yükseliş, satıcılar piyasaya tekrar girene kadar devam eder.
• Satıcılar, alıcılardan daha fazlaysa fiyat düşer. Bu düşüş de alıcıların fiyat seviyesini cazip görüp piyasaya dönmesine kadar sürer.
• Boğaların sayısı, ayılara göre çok fazlaysa (veya tam tersi), fiyat çok daha hızlı ilerler.
• Boğalar ve ayılar yaklaşık eşitse, piyasa nötr kalır – fiyat ya olduğu yerde kalır ya da çok dar bir bantta salınır.

Bütün fiyat analizi, boğalar ve ayıların rekabetinin gücünü karşılaştırmaya dayanır. Japon mum analizi, şu anda piyasada kimin güçlü olduğunu ve hangi yöne işlem açmanın daha mantıklı olduğunu anlamamızı sağlar.

Mumun rengi, piyasada şu anda hangi tarafın kontrolü elinde tuttuğunu (boğalar mı ayılar mı) gösterir. Mumlar, trendlerde ve yatay piyasalarda sıralanarak bize durumu anlatır.

Mumun gölge (fitil) uzunluğu, fiyatın belirli bir seviyeden ne kadar güçlü “sıçradığını” gösterir:

Mum gövdesinin boyutu (hem gölgeye oranla hem de diğer mumlarla kıyaslandığında), boğa veya ayıların baskınlığını gösterir. Sadece boğaların ya da sadece ayıların egemen olduğu durumlarda, mum gövdesi diğer mumlara kıyasla büyük olur ve gölge yok denecek kadar azdır:

Yükseliş mumunun üzerinde çok uzun bir gölge görüyorsanız, bu aslında satıcıların şu anda daha güçlü olduğunu gösterir; mum yeşil olsa bile boğalar pozisyonlarını hızla kaybediyor demektir.

Ayılar için benzer durum: Küçük gövdeli ve altında uzun gölgeli kırmızı bir mum, boğaların hâkim olduğunu gösterir. Bu tip mumlar genellikle fiyat dönüşlerinde karşımıza çıkar.

Piyasadaki mevcut durumu anlamamızı sağlayan dört temel faktör vardır:

• Mum gövdesinin boyutu
• Mum gölgesinin (fitilinin) boyutu
• Mum gövdesinin gölgeye oranı
• Mum gövdesinin gölgeye göre konumu

Bu faktörler sayesinde, tüm mum formasyonlarını ezbere bilmeseniz bile piyasa durumunu kapsamlı şekilde kavrayabilirsiniz. Japon mumları doğru okuyarak, piyasaya giriş noktalarını kolayca bulabilir ve bu sayede kazanç elde edebilirsiniz.

Mum gövde boyutu

Bir Japon mumun gövdesi, mum açılış fiyatı ile kapanış fiyatı arasındaki mevcut farkı gösterir. Bu parametrelerle boğaların (mum yükseliş yönündeyse) veya ayıların (mum düşüş yönündeyse) gücünü anlayabiliriz.

• Komşu mumlara göre uzun mum gövdesi, boğa veya ayıların üstünlüğünü ve muhtemelen bu hareketin devam edeceğini gösterir; çünkü engelleyecek bir güç görünmez.
• Mum gövdesinin büyümesi, trendin veya trend ivmesinin hızlandığını gösterir.
• Grafikte aynı boyutlarda birkaç mum görünmesi, piyasanın istikrarlı bir hareket içinde olduğunu ve boğa veya ayıların baskın olduğunu anlatır.
• Mum gövdeleri küçülmeye başlarsa, boğalar ve ayılar arasındaki rekabetin artığına işaret eder ve bu da trend hareketinin sona ermesi, tam bir tersine dönüş veya yatay piyasa olasılığını artırır.
• Grafikte, bir yanda büyük mumların (örneğin yeşil) belirdiğini ve hemen sonrasında aynı boyutta ters yönde mumların (örneğin kırmızı) çıktığını görürseniz, boğalar ve ayılar arasında güçlü bir çekişmenin başladığını anlarsınız.

Güçlü bir yükseliş trendi, büyük yeşil mumların ve az sayıda kırmızı mumun varlığıyla kendini gösterir (boğalar baskındır). Trendin zirvesinde, iki aynı boyda mum (biri yeşil, diğeri kırmızı) görürseniz, bu trendin bittiğini anlatır. Ardından küçük mumlu yatay bir hareket (konsolidasyon) başlar ve bu da düşüş trendine dönüşebilir:

Güçlü bir düşüş trendi, büyük kırmızı mumlarla karakterize edilir ve bir noktada boğaların direnişi ortaya çıkar – böylece ayıların gücü azalmaya başlar ve fiyat yukarı yönde hareket eder:

Japon mumlarının gölge uzunluğu neyi gösterir?

Gölgelerin (fitillerin) uzunluğu, fiyat oynaklığını ve boğa/ayı mücadelesinin varlığını anlamamızı sağlar.

• Kısa gölgeler, alıcıların veya satıcıların üstünlüğünü anlatır.
• Uzun gölgeler, belirsizliğe işaret eder – boğalar ve ayılar fiyatı kendi lehlerine çevirmeye çalışmaktadır.
• Uzun bir trendden sonra gölgelerin boyu genelde artar – bu, fiyat değişimine bağlı olarak piyasaya daha fazla boğa veya ayının girdiğini gösterir.
• Güçlü trendler, genellikle neredeyse hiç gölgesi olmayan mumlarla gözlemlenir – ortada ciddi bir mücadele yoktur.
• Bir trendin gücünü, sadece yukarı yönde fitil gören yükseliş trendinde ya da sadece yukarıda gölge bulunan düşüş trendinde de anlayabilirsiniz. Bu, piyasada her iki tarafın da (boğa ve ayı) var olduğunu ancak ana hareket gücüne karşı koyamadıklarını gösterir.

Japon mum gövdesinin gölgeye (fitile) oranı

• Güçlü trendlerde, mumun trend yönündeki tarafında gölge yok denecek kadar azdır. Mum gövdesi, en yüksek ya da en düşük fiyata yakın kapanır.
• Trend zayıflamaya başladığında, mum gövdesi genellikle fitiline eşit hale gelir – boğalar ve ayılar arasındaki mücadelenin başladığını gösterir.
• Eğer mum gövdesi, mum gölgesinden birkaç kat küçükse, karşıt taraf inisiyatifi tamamen ele geçirmiş ve olası bir dönüş yaklaşıyor demektir.
• Yatay hareketlerde, orta boyutlu gövdelere sahip, gövdesine eşit veya biraz daha uzun gölgeli mumların sayısı artar.

Aşağıdaki örnekte güçlü bir yükseliş trendi görülüyor – trend içindeki mumların neredeyse hiç gölgesi yok. Trend, kısa süreli bir konsolidasyon evresine giriyor ve orada küçük mumlarla şu belirtileri görüyoruz:

Japon mum gövdesinin konumu

• Eğer bir mumun uzun gölgesi tek taraftaysa ve gövdesi karşı tarafta duruyorsa bu bir pin bar’dır. Bu mum, trendin en tepesinde veya dibindeyse fiyat dönüşüne işaret edebilir. Orta seviyelerde belirdiyse (ne zirvede ne dipte), o zaman piyasada belirsizlik olduğunu gösterir – daha güçlü bir sinyal beklemek gerekir.
• Eğer hem yukarıda hem aşağıda uzun gölgeleri olan ve küçük bir gövdesi bulunan bir mum görürseniz, bu “Uzun Bacaklı Rikşa” (Long-Legged Doji) veya “Rickshaw” olarak bilinir. Pin bar’daki mantığın benzeri geçerlidir: Grafikte konumuna göre fiyat dönüşü veya belirsizliği ifade eder.

Mumun gücünü, gövdesinin fitile göre konumuna bakarak anlayabilirsiniz:

Japon mumlar: mumlar ve fiyat dönüş formasyonları

Piyasayı daha iyi anlayabilmeniz ve trendin ne zaman dönebileceğini hızlıca bulabilmeniz için, en anlaşılır mum dönüş formasyonlarını bilmenizi öneririm. Olası bir fiyat dönüşünü, tek bir mum veya birkaç mumdan oluşan formasyonlar gösterebilir.

Pin bar – fiyat dönüşünü gösteren Japon mumlar

Fiyat dönüşünü belirlemenin en basit ve anlaşılır yollarından biri, pin bar (Takuri, “Asılı Adam” olarak da bilinir) oluşumudur. Mantık her yerde aynıdır: “pin” ifadesi, gölgenin uzun olmasına işaret eder. Mumun gölgesi, gövdesinden çok daha büyük olmalıdır.

Pin barların isimleri farklı olabilir – mum gövdesinin gölgeye göre konumu belirleyicidir:

• Eğer mum gövdesi üstte ve gölgesi alttaysa, bu pin bar bir düşüş trendinin sonunu (ardından yükseliş trendinin başlamasını) gösterir. Buna “Hanging Man” (Asılı Adam) denir.
• Eğer mum gövdesi altta ve gölgesi üstteyse, bu pin bara “Shooting Star” (Kayan Yıldız) denir ve yükseliş trendinin sonuna işaret eder.

Dikkat edilmesi gereken noktalar:

• Bir pin bar formasyonu çalışması için, trendin zirvesinde veya tabanında oluşmalıdır! Bunu anlamanın basit bir kuralı: Pin barın solunda boşluk varsa, yani üstte veya dipte başka mum yoksa, bu “gerçek” bir pin bardır. Eğer solunda mumlar varsa, o “trafiğin” içinde oluşmuş bir pin bardır ve etkili olmayabilir.
• Pin barın, trendin tersi yönde oluşmasını bekleyin – yükseliş trendinin zirvesinde ancak “Shooting Star”, düşüş trendinin dibinde ise “Hanging Man” gerçekleşir.
• Mumun rengi, tahmini etkilemez. Ancak trend yönüne ters renkteki pin barlar (örneğin yükseliş trendinde kırmızı bir pin bar) daha güçlü sinyal verir.
• Pin barları M30 ve üzeri zaman dilimlerinde aramak daha iyidir – daha düşük zaman dilimlerinde etkinliği biraz azalabilir.

Bu arada, traderlar pin bara sık sık “Pinokyo” da derler, çünkü uzun bir “burnu” vardır ve “gereksiz yere burnunu sokma” benzetmesi yapılır. =)

Bir pin barı doğrulamak için destek ve direnç seviyeleri ya da fiyat dönüşünü tahmin eden diğer göstergeleri kullanmalısınız. Bana göre, destek ve direnç seviyeleri çoğu zaman yeterli oluyor – pin barlar bu seviyelerde çok sık oluşur.

Japon mum modeli veya formasyonu “yutan mum” (engulfing) – pin barın profilden görünümü

Yutan mum veya “engulfing” formasyonu da bir fiyat dönüş modelidir. İki mumdan oluşur – biri trendi sonlandıran, diğeri ise zıt yönde oluşan mumdur. Formasyonun kuralları şunlardır:

• Tercihen: “Yutulan” mum (soldaki mum), “yutan” mumdan (sağdaki mum) daha küçük olmalıdır.
• Bu formasyon da tıpkı pin bar gibi, trendin tam tepesinde veya dibinde oluşmalıdır. Sol tarafında boşluk olmalı – “trafiğin” içinde olmamalıdır.

Bu iki mumu üst üste koyduğunuzda, aslında daha yüksek bir zaman diliminde klasik bir pin bar elde edersiniz.

Bulutların arasından sızan ışık – Japon mumlarının bir dönüş formasyonu

“Bulutların arasından sızan ışık” (bazı kaynaklarda “Piercing Pattern”) bir dönüş formasyonudur ve “Yutan Mum” (engulfing) formasyonuna benzer, ancak boğalar ile ayıların gücünün aniden değiştiği (örneğin haber etkisi gibi) durumlarda ortaya çıkar:

“Cımbız” (Tweezers) mum formasyonu

“Cımbız” formasyonu, güçlü destek ve direnç seviyelerinde oluşur ve fiyatın o seviyeyi şu an için aşamadığını gösterir – fiyatın dönüşüne işaret eder:

Sabah ve akşam yıldızı – pin bar veya doji ile dönüş oluşumu

Sabah Yıldızı, düşüş trendlerinin sonunda, Akşam Yıldızı ise yükseliş trendlerinin sonunda ortaya çıkar. Bu mum formasyonu üç mumdan oluşur – ortadaki mum mutlaka bir doji (gövdesiz mum) veya trende doğru yönelmiş bir pin bar’dır.

Basit bir pin barda aksine, burada fiyatın dönüşünü doğrulayan ek bir onay vardır.

Üçlü yükseliş ve üçlü düşüş – Japon mumlarla dönüş

Adından da anlaşılacağı üzere, üçlü yükseliş ve üçlü düşüş üç mumdan oluşur – biri mevcut trendi bitirir, diğer iki mum ise “yutar.” Bu formasyon bir dönüş sinyalidir ve “Pin Bar” veya “Yutan Mum” mantığıyla benzer şekilde çalışır:

Mum formasyonları ve trend devam formasyonları

Tıpkı dönüş formasyonları olduğu gibi, trend devam formasyonları da vardır – bunlar da Japon mum dizilimlerinden oluşur ve güçlü, istikrarlı fiyat hareketlerini gösterir.

Üç Asker ve Üç Karga – trend devamlılığını gösteren üç Japon mum

Bu formasyon, üç ardışık büyük gövdeli ve küçük gölgeli mumdan oluşur:

• Eğer üç yeşil, geniş gövdeli mum görürseniz, bu “Üç Asker” formasyonudur ve yükseliş trendinin devam edeceğine işaret eder.
• Eğer üç kırmızı, geniş gövdeli mum görürseniz, buna “Üç Karga” denir ve düşüş trendinin devamı beklenir.

Üç Mum Modeli

Adına rağmen bu formasyon beş mumdan oluşur – dıştaki iki mum trend yönünde ilerlerken, ortadaki üç mum ilk mumun sınırlarını kıramaz:

Trend devam formasyonu “İç Mum” (Inside Bar)

Adından da anlaşılacağı gibi, büyük bir Japon mumun ardından oluşan küçük bir mum, tamamen “ana” mumun içinde kalıyorsa bu formasyon oluşmuş demektir.

Bu mum dizilişi, satıcı veya alıcıların (duruma göre) fiyatı tersine çevirecek gücü bulamadığını, sadece geçici bir direnç oluşturduklarını gösterir:

Japon mumlar ve finansal piyasaların grafik analizi

Görünüşte, “ana mum formasyonlarını öğreneyim ve düzenli olarak kazanayım” diye düşünülebilir. Uygulamada ise formasyonlar her zaman yüzde 100 gerçekleşmez; bu nedenle risk yönetimi ve para yönetimini unutmayın!

Şimdi bazı işlem örneklerini inceleyelim; böylece fiyat grafiğinde olan biteni daha iyi anlayabilirsiniz.

Gördüğünüz gibi, mum formasyonları oldukça yaygındır. Sadece bu grafikte birkaç dakikada şunları buldum:

• 8 kez “yutan mum” formasyonu – bu formasyondan sonra fiyat sık sık dönmüştür.
• 2 kez “Üçlü Düşüş” formasyonu – güçlü bir dönüş sinyali.
• Trend zirvelerinde birkaç kez “Cımbız” (Tweezers) formasyonu.
• “Üç Karga” formasyonu, güçlü bir aşağı yönlü trendi işaret etti.

Bu örnekte, özellikle birkaç önemli destek ve direnç seviyesi (tam sayı seviyeleri) belirledim. Dikkat ederseniz, bu seviyelerde iki “Pinokyo” formasyonu oluştu – pin bar seviyeyle kırılma yaşadı, ancak ardından fiyat geri çekilerek daha sonra kesin bir dönüş hareketine girdiğini gösterdi.

“Üç Asker” ve “Üç Karga”, güçlü trendlerin varlığını oldukça iyi işaret ederken, “yutan mum” ve “üçlü düşüş” trend hareketinin dönüş noktalarını belirledi. Grafiğin ne anlattığını kavradığınızda, işlem yapmak çok daha kolay hale gelir.

Teknik analiz veya Japon mumlarıyla yapılan grafik analizi, formasyonları anlamak ve kullanabilmekten ibarettir. Sık rastlanan dönüş formasyonlarını ve trend devam formasyonlarını arayın – formasyon ne kadar sık gözleniyorsa o kadar verimli olabilir. Tüm Japon mum formasyonlarını ezberlemenize gerek yok (100’ü aşkın formasyon vardır), en çok kullanılan 10-15 tanesini öğrenerek ticaret yaklaşımınızı kökten değiştirebilirsiniz.

Japon mumlar ve grafik analizi: sırada ne var?

Umarım Japon mumlarıyla finansal piyasaların grafik analizine dair bu dersi faydalı bulmuşsunuzdur. Bir sonraki derste, sıkça göreceğiniz mum formasyonlarını ve modellerini daha yakından inceleyeceğiz.

Unutmayın, bu yöntem de (diğer bütün ticaret yöntemleri gibi) fiyat hareketini %100 doğrulukla tahmin etmez; bu yüzden risk yönetimini asla ihmal etmeyin! Ancak bu haliyle bile Japon mumlar ve onların doğru okunması, ticaret sonuçlarınızı önemli ölçüde iyileştirmenize yardımcı olacaktır – sonuçta burada bulunma amacımız kazanç sağlamak!